Tuesday, June 17, 2008

مفکوره آزادی بیان

حق آزادی بیان در قوانین اصلی و اساسی تقریباً تمام دولت های امروزی بشمول جمهوری های آسیای مرکزی تذکر رفته است. گرچه واقعیت اینکه سانسور در بسیاری از مناطق جهان باقی میماند مبین آنست که ضمانت های رسمی همیشه با قدرشناسی مفهوم و اهمیت آزادی بیان توأم نمیباشد. فصل نامه مقدماتی هذا طرح مفهوم حقوق بشر و اینکه حق آزادی بیان چرا بمثابه یکی از مبادی های دیموکراسی نوین شمرده میشود، را ارائه میکند.


مفهوم حقوق بشر

مفهوم نوین حقوق بشر بعد از جنگ جهانی دوم بمیان آمد. تا آن زمان، روشی که یک دولت بوسیله آن با اتباع خود برخورد مینمود وسیعاً منحیث یک موضوع داخلی پنداشته میشد تا اینکه ارتباط مشروع با جهان بیرونی داشته باشد. خشونت و قتل عام که ذریعه رژیم شکست خورده نازی ها بر علیه ملت های خارجی و نیز مردم خود آلمان صورت پذیرفت باعث فراخوان ستندرد های بین المللی در جهت حفظ کرامت انسانی گردید که دولت ها را منبعد در روابط شان با افراد در قوانین ملزم میگرداند .
هنگامی که متحدین ظفرمند در سال 1945 در سانفرانسیسکو غرض اتخاذ میثاق ملل متحد باهم گرد آمدند، نگرانی های در مورد حقوق بشر در آجندای کارشان فوق العاده بلند بود.
پیشنهاد گنجانیدن یک قانون بین المللی جامع حقوق بشر در میثاق ملل متحد نهایت جاه طلبانه خوانده شده و رد گردید ولی سند نهایی پنج مراتبه به حقوق بشر اشاره نموده و ماده 68 آن به شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد وظیفه می سپارد تا کمیسیونی را "غرض اعتلای حقوق بشر" ایجاد نماید.
کمیسیون حقوق بشر ملل متحد بعد از تاسیس خود بزودی به امر تعیین ستندرد های حقوق بشر که حتی الامکان منعکس کننده ارزش های مشترک ملت ها و فرهنگ های جهان باشد، آغاز بکار نمود. یکی از مشکلات عمده که تسوید کنندگان معیارات مذکور به آن مواجه گردیدند همانا خاصه تقنینی سندی بود که آنها آنرا آماده میکردند. تعدادی کشور ها از قرار داد الزامی حقوقی که توسط تمام اعضای ملل متحد مورد تایید قرار گیرد حمایت میکردند عده دیگر اعلامیه تشویقی اخلاقی عاری از فشار قانون را ترجیح میدادند. در نهایت فضای آشفتگی در صحنه حاکم شده و تصمیم بر آن میگردد تا به هر دو امر با آغاز از یک برنامه، اقدام شود. نتیجه اولیه همانا اعلامیه جهانی حقوق بشر بود که بدون هر گونه رای مخالف توسط مجمع عمومی ملل متحد در سال 1948 مورد تأیید قرار گرفت. متعاقباً بر مبنای اعلامیه جهانی حقوق بشر دو میثاق تدوین تدوین میابد: میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی 2 و مثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی3 که بالترتیب توسط 156؟ و 153 دولت بشمول تمام دول آسیای مرکزی مورد تأیید قرار گرفت. اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مجموع اغلب بعنوان "قانون جهانی حقوق بشر" نامیده میشود.

ارزش های که در قانون بین المللی حقوق بشر تذکار یافته اند داستان نه بلکه مقصد از آن تعریف موافقت همگانی معیار برخورد دولت ها که منعکس کننده اراده تمام بشریت بود. اهمیت قانون مذکور متکی بر خصوصیت قانونی آن میباشد. قانون مذکور مکلفیت دول را در قبال هر فردی که دولت ها بالای آنان قدرت شانرا تمثیل میدارند را بر با اصطلاحات مضبوطی برمیشمارد. مزید برآن، قانون مذکور پرنسیبی را ایجاد مینماید که مطابق آن هر گونه تخلف از چنین حقوق دیگر یک مساله داخلی دولت ها نه بلکه در مجموع منحیث نگرانی مشروع جامعه جهانی پنداشته میشود.

اعلامیه جهانی حقوق بشر بمثابه بهترین بیان حقوق بشر بین الملل باقی میماند. علامیه مذکور به صرف در مورد میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بلکه همچنان در مورد تعداد کثیری از قوانین حقوق بشری منطقه و جهان بلکه بمثابه بخش های از بسیاری قوانین اساسی داخلی را تشکیل میدهد.
1.2. آزادی بیان بمثابه یک حق کلیدی بشر
اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی هر دو در ماده 19 حق آزادی بیان را تضمین مینمایند. این امر بصورت گسترده یی تشخیص داده شده است که آزادی بیان در حق خود نه تنها از اهمیت بنیادی برخورد دار است بلکه در شناخت سایر حقوق نیز حیاتی میباشد.
آزادی بیان در یک سطح انفرادی کلید رشد، کرامت و اکمال یک شخص محسوب میشود. مردم میتوانند از طریق تبادل آزادانه نظریات و معلومات با سایرین از ماحول و جهان وسیع شناخت حاصل کرده آنها را قادر بسازد تا زندگی شانرا بهتر پلان کرده و به تجارت شان بپردازند. مزید برآن، قادربودن به ابراز نظریات اتباع کشور را بدآن میدارد مصونیت و احترام توسط دولت را احساس کنند.
ازادی بیان در یک سطح ملی، برای حکومت سالم و از آنرو برای پیشرفت اقتصادی و اجتماعی یک پیش شرط لازم پنداشته میشود. بیان آزاد در کیفیت حکومت از طرق متعددی سهیم میگردد. در قدم اول، این امر اطمینان میبخشد که دولت توسط عناصر و افراد امین اداره میشود. در شرایط دیموکراسی مباحثه آزاد در مورد ویا میان جناح های سیاسی متعدد قوت و ضعف آنها را برملا ساخته و رأی دهندگان را قادر میسازد تا در مورد آنکه بهترین فرد شایسته غرض پیشبرد زمام کشور چه کسی میتواند باشد مفکوره میبخشد تا مطابق به آن به ارائه رأی بپردازند. مصونیت رسانه های دولت و مخالفین در برملا شدن موارد فساد اداری و یا سایر نابسامانی ها کمک نموده و از ریشه دواندن فرهنگ خیانت جلوگیری بعمل میآورد.

آزادی بیان همچنان حکومت سالم را از طریق قادر ساختن اتباع به مطرح ساختن نگرانی ها با مقامات تعالی میبخشد. هرگاه مردم بتوانند مفکوره هایشان را بدون ترس بیان کنند و رسانه نیز اجازه داشته باشند تا آنچه را که گفته شده است گزارش بدهند در آنصورت حکومت فرصت خواهد یافت تا از مشکلات آنها اطلاع یافته و اقدامات لازم را در جهت رفع آنها اتخاذ نماید.
در قدم سوم، بیان آزداد اطمینان میدهد که پالیسی ها و قوانین جدید محتاطانه مد نظر گرفته میشوند. از طریق مباحثه عام، اعضای از جامعه که دارای نظریات مفید در رابطه به یک موضوع میباشند را شناسانده و یک "بازار ی از نظریات" را برای دولت پیشکش میدارد که میتوان از آن میان بهتر پیشنهادات را برگزید. مباحثه آزاد پیرامون قانون در مورد اینکه بلاخره قانون اتخاذ شده از حمایت مردم برخوردار بوده و امر رعایت آنرا بیشتر محتمل میسازد، اطمینان حاصل میکند
بلاخره آزدادی بیان تطبیق سایر حقوق بشری را ارتقا میبخشد. آزادی بیان نه تنها دولت را در بهبود پالیسی ها در تمامی عرصه ها بشمول حقوق بشر کمک میکند بلکه این امر همچنان ژورنالستان و فعالین را در عطف توجه به مشکلات و سؤ استفاده ها از حقوق بشر قادر ساخته و دولت را تشویق مینماید تا در مورد آنها اقدامی نماید.
بر مبنای تمامی دلایل فوق جامعه جهانی آزادی بیان را بمثابه یکی از مهمترین حقوق بشری شناسایی نموده است. مجمع عمومی ملل متحد در سال 1946 در اولین نشست خود قطع نامه 59(1) را که اظهار میدارد:" آزادی معلومات یکی از حقوق بنیادی بشری بوده و معیار تمامی انواع آزادی هایست که بموجب آن ملل متحد محترم شمرده میشود.[1]
[1] 14 دسمبر 1946

No comments: